เชื้อ Hiv เป็นเชื้อทำให้เกิดโรค Aids มีแหล่งกำเนิดมาจาก Primate ไม่ใช่มนุษย์ในแอฟริกาใต้สะฮารา แต่ต่อมาจึงถ่ายทอดมาสู่มนุษย์ในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 19 หรือต้นศตวรรษที่ 20
มีเชื้อ Hiv 2ชนิดซึ่งติดต่อมาสู่มนุษย์ คือ Hiv1 และ Hiv2 โดย Hiv1 นั้นมีอันตรายมากกว่า ติดต่อได้ง่ายกว่า และเป็นสาเหตุของการติดเชื้อ Hiv ส่วนใหญ่บนโลกนี้ เชื้อ Hiv1 มีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับเชื้อVirus ที่พบในลิงชิมแปนซี และจากการศึกษา ก็บ่งบอกว่าเชื้อ Hiv1 ปรากฏตัวขึ้นในช่วงปี ค.ศ. 1884-1924 ในแอฟริกาเขตใกล้เส้นศูนย์สูตร ส่วนเชื้อ Hiv2 นั้นติดต่อได้ยากกว่าและส่วนใหญ่พบอยู่แถวแอฟริกาตะวันตก
นักวิจัยส่วนใหญ่ยอมรับว่าเชื้อ Hiv วิวัฒนาการมาจากเชื้อภูมิคุ้มกันเสื่อมในลิงและเชื้อ Hiv แพร่มาจากไพรเมทซึ่งไม่ใช่มนุษย์ ส่วนใหญ่ Hiv 1 นั้นมีใกล้ชิดกับสายพันธุ์เชื้อ Hiv ที่ติดต่อกันในหมู่ลิงชิมแปนซีสายพันธุ์ Pan troglodytes troglodytes นักวิทยาศาสตร์ส่วนใหญ่ยอมรับว่าเชื้อ Hiv เกิดขึ้นครั้งแรกในหมู่ประชากรชิมแปนซี ในป่าฝนทางตอนตะวันออกเฉียงใต้ของแคเมอรูน ใกล้แม่น้ำ Sanaga
นักวิทยาศาสตร์ได้ค้นพบว่าการติดเชื้อข้ามสายพันธ์จากลิงมาสู่คน เกิดขึ้นในช่วงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19 ถึงต้นศตวรรษที่ 20 จากงานวิจัยชิ้นหนึ่งเมื่อปี ค.ศ. 2008 ได้ทำการคิดวิเคราะห์ลำดับสารพันธุกรรมของ Virus ซึ่งได้จากชิ้นเนื้อในปี ค.ศ. 1960 ทำให้เชื่อว่าน่าจะมีเชื้อร่วมกันช่วงระหว่างปี ค.ศ. 1884
ตามอีกทฤษฎีหนึ่ง มีคำอธิบายอันแสนเรียบง่ายแถมยังสามารถเป็นไปได้มากที่สุดในเรื่องการแพร่ข้ามสายพันธุ์ของเชื้อ คือ Virus ชนิดนี้แพร่จากชิมแปนซีมายังมนุษย์ เกิดจากนักล่าถูกกัดหรือมีแผลบาดขณะล่าหรือฆ่าลิง ผู้ล่าเกิดการสัมผัสกับเลือดรวมทั้งสารคัดหลั่งอื่นๆของลิง จึงทำให้เกิดการติดเชื้อขึ้นมา นอกจากนี้การผสมพันธุ์กันระหว่างคนโรคจิตกับลิงในทวีปแอฟริกาก็เป็นอีกสาเหตุของการติดเชื้อนี้เช่นกัน
การแพร่ระบาดของเชื้อ Hiv ไปยังซีกโลกตะวันตก
มีสจ๊วตคนหนึ่งแห่งสายการบินแคนาดา ชื่อว่า นาย Gaëtan Dugas ได้รับฉายาว่า ผู้ป่วยหมายเลข 0 ในงานวิจัยเกี่ยวกับเอดส์ในยุคแรกๆ ทำให้หลายคนเชื่อว่า Dugas เป็นคนนำเชื้อ Hiv มายังอเมริกาเหนือ ซึ่งจากเรื่องนี้ถือว่าไม่เป็นความจริงเลยเพราะเชื้อ Hiv ได้แพร่ระบาดก่อน Dugas จะมาทำอาชีพนี้ซะอีก ต่อมาข้อสรุปในปัจจุบันจึงเชื่อกันว่าเชื้อ Hiv มาสู่อเมริกาเหนือได้เพราะมาจากชาวเฮติที่อพยพมาได้และรับเชื้อ Hiv ขณะทำงานในประเทศคองโกในช่วงปลายคริสต์ทศวรรษที่ 1960 หรือจากคนอื่นที่ทำงานที่นั่นในเวลานั้นนั่นเอง
